Przyjrzyjmy się definicji wzroku. Jest to „zdolność do odbierania bodźców wywołanych przez pewien zakres promieniowania elektromagnetycznego (u człowieka ta część nazywa się światłem widzialnym) ze środowiska oraz ogół czynności związanych z analizą tych bodźców, czyli widzeniem; wzrok jest najważniejszym zmysłem człowieka, dostarczającym większość informacji z otoczenia”.
Światło dociera do gałki ocznej, jest załamywane dzięki mocy optycznej rogówki i soczewki, następnie pada na siatkówkę, pobudzając fotoreceptory: czopki i pręciki. Z optycznego punktu widzenia na siatkówce tworzy się pomniejszony i odwrócony obraz tego, na co patrzymy.
Pobudzenie światłem receptorów siatkówki rozpoczyna proces przekazania bodźca do kory wzrokowej: najpierw powstaje impuls chemiczny, a następnie impuls nerwowy, który kolejno czterema nerwami wzrokowymi jest przekazywany do kory wzrokowej. Na każdym z tych etapów możemy mieć do czynienia z chorobą, uszkodzeniem czy zaburzeniem procesu widzenia, np. gałka oczna może mieć zbyt silną lub zbyt słabą moc optyczną (wada wzroku), komórki nerwowe siatkówki mogą być uszkodzone (retinopatia), informacje wzrokowe mogą nie docierać do kory wzrokowej (guz mózgu). Z tego powodu podczas diagnozy funkcjonalnej trzeba oceniać cały proces widzenia – nie ograniczamy się tylko do poziomu oka, ale analizujemy możliwości widzenia pacjenta z pełnej możliwej perspektywy.
Chciałabym podkreślić, że zdolność widzenia człowieka nie odnosi się jedynie do osiąganej ostrości widzenia i nie można opisywać możliwości wzrokowych pacjenta, opierając się tylko na tym jednym parametrze wzrokowym. Musimy wziąć pod uwagę widziany przez badanego kontrast, postrzeganie kolorów, ruchomość gałek ocznych i możliwe jej ograniczenia, zaburzenia widzenia obuocznego (jednooczność, dwojenie, brak widzenia stereoskopowego), ograniczone pole widzenia, trudności z analizą lub pamięcią wzrokową, a także z przetwarzaniem wzrokowym.
Wzrok to nie tylko ostrość widzenia
Wszystkie wymienione powyżej parametry powinny być przebadane z punktu widzenia medycznego przez specjalistów: okulistę, optometrystę lub ortoptystę. Okuliści przekazują nam informacje odnośnie chorób i urazów oczu, drogi wzrokowej i kory wzrokowej. Lekarz sprawdzi, czy oczy pacjenta są prawidłowo zbudowane oraz czy istnieją zaburzenia czynności narządu wzroku. Jego zadaniem jest rozpoznawanie schorzeń i leczenie oczu. Diagnoza okulistyczna będzie niejednokrotnie uzupełniona przez neurologa, zwłaszcza w przypadku podejrzenia uszkodzenia drogi wzrokowej lub kory wzrokowej. Badania wykonywane przez okulistę to m.in.: badanie dna oka, pola widzenia, ultrasonografia gałki ocznej, pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego, optyczna koherentna tomografia komputerowa oka, pomiar wady wzroku i ostrości widzenia. Wizyta u okulisty jest konieczna w przypadku uszkodzenia gałki ocznej, nagłego zaniewidzenia, utraty części pola widzenia, bólu oczu, widocznych błysków lub stanów zapalnych. Okuliści dobierają również soczewki kontaktowe (miękkie i twarde).
- Lekarz sprawdzi, czy oczy pacjenta są prawidłowo zbudowane oraz czy istnieją zaburzenia czynności narządu wzroku. Jego zadaniem jest rozpoznawanie schorzeń i leczenie oczu.
- Kolejnym specjalistą związanym ze wzrokiem jest optometrysta. Podczas badania sprawdza, czy pacjent ma wadę wzroku oraz czy funkcje wzrokowe nie są zaburzone (funkcje orientacyjne wzroku, ruchy gałek ocznych, akomodacja, ustawienie gałek ocznych, widzenie obuoczne, przetwarzanie i percepcja wzrokowa). Przeprowadzi diagnozę zeza jawnego i ukrytego, niedowidzenia, różnowzroczności. Poprowadzi również terapię widzenia w przypadku występowania zaburzeń w funkcjonowaniu widzenia. Optometryści, podobnie jak okuliści, dobierają soczewki kontaktowe (miękkie i twarde). Do optometrysty udajemy się w sytuacji złego widzenia (słabej ostrości wzroku), pogłębienia się wady wzroku, zaburzeń akomodacji, ruchów oczu, zezowania, niedowidzenia, trudności z nauką (u dzieci).
Jak widać, badanie okulistyczne i optometryczne mają dwa pu...
Dalsza część jest dostępna dla użytkowników z wykupionym planem