Dziecko z niepełnosprawnością wieloraką

Z GABINETU SPECJALISTY

Terapeuci integracji sensorycznej spotkają się w swojej codziennej pracy z dziećmi z różnego rodzaju trudnościami, również z niepełnosprawnością wieloraką. Specyfika podejmowanych działań jest w takim przypadku zupełnie inna i konieczne jest holistyczne spojrzenie na dziecko, żeby móc właściwie określić, jakie ćwiczenia i aktywności będą dla niego najbardziej korzystne.

Oczywiście na samym początku należy przeprowadzić diagnozę dziecka. Składa się na nią kilka spotkań. Na pierwszym przeprowadzany jest więc wywiad z rodzicem, żeby sprawdzić, co działo się w czasie ciąży i porodu oraz jakie problemy dziecka są zdiagnozowane przez specjalistów na tę chwilę. Nie da się ukryć, że w pracy z dzieckiem z niepełnosprawnością wieloraką bardzo ważne będzie dla nas poznanie opinii innych specjalistów opiekujących się dzieckiem. Dlatego warto poprosić rodzica o dostarczenie informacji z konsultacji z lekarzami oraz opinii od nauczycieli i terapeutów prowadzących zajęcia z dzieckiem na terenie placówki. Najczęściej rodzice posiadają również orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, w którym znajdują się informacje od diagnostów z poradni psychologiczno-pedagogicznej. Całe spotkanie powinno zakończyć się wypełnieniem przez rodziców kwestionariusza sensomotorycznego, aby możliwe było poznanie dziecka i określenie, w jaki sposób jego trudności są oceniane przez rodziców. 

Case study

Poniżej informacje uzyskane z wywiadu z rodzicem dziecka z niepełnosprawnością wieloraką:
Imię i nazwisko: Janek…
Data urodzenia: 31.08.2016 r. 
Wiek w czasie badania: 6 lat
Wykorzystane arkusze diagnostyczne: 

  1. Kwestionariusz rozwoju sensorycznego dziecka
  2. Wywiad z rodzicami
  3. Obserwacja swobodnej zabawy dziecka
     

Janek został oceniony pod kątem rozwoju procesów przetwarzania sensorycznego w celu ustalenia dodatkowych form stymulacji rozwoju sensomotorycznego. Z powodu choroby genetycznej wpływającej na zwiększone napięcie mięśniowe w kończynach, zaburzenia mowy oraz wzroku chłopiec od urodzenia jest pod wielospecjalistyczną opieką (rehabilitacja, logopeda, terapia wzroku). Posiada orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego ze względu na niepełnosprawność intelektualną w stopniu lekkim. Uczęszcza do przedszkola integracyjnego. Kiedy Janek jest zmęczony, bardzo szybko dochodzi do znacznego podwyższenia poziomu pobudzenia oraz trudności z jego regulacją przez chłopca. Chłopiec przejawia wyraźne zmiany nastroju i jest skłonny do wybuchów gniewu lub napadów złości. Bardzo lubi aktywności na karuzeli i huśtawce, chce huśtać się przez długi czas. Poszukuje mocnych bodźców, preferuje mocny docisk. Lubi zabawy substancjami brudzącymi. Głośny w swobodnej ekspresji werbalnej, łatwo rozpraszają go dźwięki dochodzące z otoczenia, czasem zasłania uszy w głośnych miejscach. Wkłada rzeczy do buzi.

DANE Z WYWIADU

Dziecko I, ciąża I, poród w 39 Hbd poprzez cięcie cesarskie ze względu na ułożenie miednicowe, bez rozpoczęcia akcji porodowej, zostało podane znieczulenie zewnątrzoponowe. Punkty Apgar: 10 pkt, waga: 2840 g, długość: 53 cm. Matka słyszała pierwszy krzyk dziecka.

  • Rozwój ruchowy: rehabilitowany metodą NDT Bobath i metodą Vojty. Samodzielnie unosił głowę w 1. tygodniu życia, zaczął siadać w 18. m.ż., pełzać w 18 m.ż. Przez długi czas raczkowanie było głównym sposobem przemieszczania się Janka, z tego powodu pojawiły się przykurcze. Obecnie Janek przemieszcza się z pomocą rodziców, z balkonikiem lub czworakując. Pojawiało się chodzenie na palcach.
  • Rozwój mowy: obecnie Janek odpowiada ,,tak/nie” na pytania, powtarza pojedyncze wybrane wyrazy. Korzysta z systemu komunikacji alternatywnej. Karmiony piersią do 2 r.ż., nie było trudności z rozszerzaniem diety. 
  • Dotyk: wrażliwy na dotyk w okolicach oczu.
  • Słuch: podatny na dystraktory dźwiękowe, wydaje się słyszeć dźwięki, na które inni nie zwracają uwagi.
  • Wzrok: w 6. tygodniu życia pojawił się światłowstręt. W lewym oku nastąpiło odwarstwienie siatkówki, obecnie chłopiec nosi protezę.
     

W trakcie kolejnych spotkań kluczowe jest obserwowanie dziecka i jego zachowania – od pierwszej minuty, kiedy wejdzie do gabinetu. Terapeuta musi więc zwracać uwagę na to, jakie są potrzeby dziecka, w jaki sposób są one zgłaszane, jakie są sposoby zaspokajania ich zarówno przez dziecko, jak również przez rodzica. Niezwykle istotne jest także sprawdzanie, jakie zabawki wybiera dziecko, jakie aktywności są dla niego atrakcyjne oraz w jaki sposób jest w stanie zagospodarować sobie czas. Naszym zadaniem jest bycie czujnym i zwracanie uwagi na wszystkie oznaki przeciążenia układu nerwowego, żeby móc dobierać odpowiednie ćwiczenia lub zadziałać wystarczająco wcześnie wyciszeniem. 

Uzyskane informacje, należy podzielić na obszary, jak niżej.

DANE Z OBSERWACJI

W czasie badania chłopiec był otwarty, pogodny, w dobrym nastroju. Początkowo w kontakcie z terapeutą był ostrożny, jednak szybko się ośmielił. Zauważalna niepewność związana z przebywaniem w nieznanym otoczeniu, ale i duża chęć eksploracji, doświadczania różnorodnych wrażeń. Śmiało i odważnie eksplorował otoczenie, podejmując próby zabawy kolejnymi przedmiotami, z których najczęściej szybko rezygnował. Szybko zmieniał daną aktywność, najczęściej nie doprowadzając rozpoczętego działania do końca; duża przerzutność uwagi. Podczas badania Janek...

Dalsza część jest dostępna dla użytkowników z wykupionym planem

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI