Dział: Z GABINETU SPECJALISTY

To, jak terapeuta zareaguje na „trudne” zachowanie dziecka, zależy od wielu czynników. Po pierwsze, dla każdego „trudne” może znaczyć coś innego. Czy jesteśmy tego świadomi, czy nie, zależy to od naszych własnych doświadczeń z dzieciństwa – jak my sami byliśmy za „trudne” zachowania karani, jak na to reagowaliśmy, jakie mamy wspomnienia z tamtego czasu oraz oczywiście, jak to „przepracowaliśmy” jako dorośli.

Wielu terapeutów staje dzisiaj przed trudnym zadaniem, bowiem coraz częściej trafiają do naszych gabinetów dzieci, które mają problem z komunikacją lub ta komunikacja w ogóle się nie pojawia. Jest to o tyle trudne, że często idzie to również w parze z brakiem reakcji na polecenia, trudnością ze skupieniem się na wykonywanym zadaniu i chęcią do tego, aby ćwiczenia robić zgodnie ze swoimi zasadami lub wybierać tylko takie aktywności, które są atrakcyjne dla dziecka. Nie każdy terapeuta czuje się komfortowo w takiej sytuacji. Wielu z nich pyta: „Jak pracować z takim dzieckiem? Na co zwracać uwagę? Jakie działania podejmować, żeby integracja sensoryczna była atrakcyjna dla dziecka?”.

Ostatnio obserwuje się dość ciekawe zjawisko – dzieci mają dobry słuch, a jednak nie słyszą we właściwy sposób, mają problem ze zrozumieniem poleceń, nie reagują na kierowane do nich komunikaty. Wielu specjalistów zastanawia się, skąd biorą się wspominane wyżej trudności i w jaki sposób należy nad nimi pracować. Okazuje się, że przyczyn należy poszukiwać w zaburzeniach przetwarzania słuchowego. W tym artykule zastanowimy się, czym te zaburzenia są, jakie są ich przyczyny oraz jakie działania można podjąć, aby wspomóc dziecko i dać mu poczucie akceptacji i zrozumienia.

Zaburzenia SI mogą prowadzić do trudności ruchowych, emocjonalnych i społecznych udzieci. Jednym z kluczowych narzędzi zarówno diagnostycznych, jak i terapeutycznych w pracy z dziećmi z zaburzeniami SI jest palpacja – świadome, celowe stosowanie dotyku o różnej intensywności i charakterze. W artykule przedstawiamy, jak palpacja wpływa na dziecko w procesie diagnozy i terapii SI, z uwzględnieniem mechanizmów neurofizjologicznych, praktycznych technik oraz indywidualizacji podejścia terapeutycznego.

Istnieje wiele definicji powięzi, jedne są bardziej skomplikowane, inne mniej: „powięź to system funkcjonalny, którego funkcje obejmują wsparcie, połączenie mięśniowo-międzymięśniowe oraz połączenie trzewno-międzytrzewne” czy „włókniste tkanki kolagenowe, które są częścią systemu przenoszenia siły napięcia w całym ciele”. Najprościej jednak mówiąc, jest to tkanka, która otacza mięśnie, naczynia, kości, tworząc przy tym jedną ciągłą sieć w naszych ciałach, od czubka głowy aż do palców, stanowiąc rusztowanie. Jej wszechobecność sprawia, że integruje, łączy, osłania, ale także oddziela tkanki i narządy naszego organizmu. Sztywność i elastyczność zarazem pozwalają dopasowywać się do bodźców zewnętrznych, koordynować cały system i przesyłać informacje pomiędzy tkankami i organami, utrzymując cały system w idealnej równowadze.

Podczas prowadzenia terapii integracji sensorycznej wykorzystujemy stymulacje wzmacniające mięśnie posturalne oraz ćwiczenia równoważne. Po ocenie przez fizjoterapeutę postawy dziecka dostajemy wytyczne, jakie ćwiczenia powinniśmy prowadzić u danego dziecka. Dane ćwiczenia możemy wykonywać, korzystając ze sprzętów rehabilitacyjnych: taśm oporowych, poduszek sensorycznych (równoważnych) oraz piłek rehabilitacyjnych.

Zjawisko reakcji „walki i ucieczki’’ (ang. a child’s fight or flight response) opisał i nazwał amerykański neurolog, fizjolog i psycholog W. Bradford Cannon. Jest ono zapisane biologicznie w naturze człowieka. W odpowiedzi na stres lub czynnik stresujący mózg aktywuje układ współczulny poprzez reakcję „walcz lub uciekaj” uwalniając w ten sposób hormony odpowiedzialne za jej wystąpienie.

Oprócz sprzętów podwieszanych, na sali do integracji sensorycznej powinny znaleźć się również inne przedmioty, które będą wpływały na rozwój dziecka i jednocześnie będą stymulowały poszczególne zmysły. Wszelkiego rodzaju układanki, puzzle, sortery, materiały plastyczne dość mocno uatrakcyjniają zajęcia i sprawiają, że dziecko chce aktywnie brać w nich udział. Okazuje się również, że nieodzownymi pomocami są jeżyki sensoryczne, dyski sensoryczne i ścieżki sensoryczne. Mają one wszechstronne zastosowanie. Poniżej przedstawiono kilka przykładów różnych aktywności z ich wykorzystaniem wraz z informacjami na temat tego, na jakie sfery najmocniej wpływają.