Nerw błędny jest najdłuższym i najbardziej złożonym nerwem w naszym ciele. Łączy mózg z wieloma ważnymi organami, unerwia krtań, przełyk, tchawicę, oskrzela, płuca, serce, żołądek, wątrobę, jelita. Odgrywa także kluczową rolę dla układu przywspółczulnego, który jest odpowiedzialny za rozwój, kontakty społeczne, komunikację, empatię, ciekawość, odpoczynek organizmu i poprawę trawienia. Pomaga ciału spowolnić rytm i rozluźnić się. Wpływa na oddech, funkcje trawienne, bicie serca, co może mieć duże znaczenie dla zdrowia psychicznego. Dlatego należy szczególnie zwrócić uwagę na to, jaki jest stan napięcia nerwu błędnego. Stymulowanie tego nerwu umożliwia bowiem ciału znacznie szybsze dojście do siebie po przeżytym stresie. Istnieje sprzężenie zwrotne pomiędzy stanem napięcia nerwu błędnego, pozytywnymi emocjami i dobrym zdrowiem. Im lepszy stan nerwu błędnego, tym lepiej radzimy sobie z emocjami.
Nerw błędny uczestniczy w bardzo wielu procesach w naszym ciele, a jego prawidłowe funkcjonowanie jest niezbędne dla:
- utrzymania zdrowia psychofizycznego,
- dobrego samopoczucia,
- skutecznej regulacji i współregulacji emocji,
- interakcji społecznych i budowania relacji,
- przełykania i trawienia (oraz wpływa na wydzielanie serotoniny),
- mówienia (poprzez pobudzenie mięśni głosowych),
- oddychania,
- bicia serca i krążenia (mechanizm zwalniania tętna, kontrola przepływu krwi),
- trawienia,
- wydalania,
- zmniejszenia stanów zapalnych (kontroluje układ odpornościowy),
- prawidłowego odbioru wrażeń dotykowych (zawiera receptory oksytocyny),
- pokonywania stresu,
- zapobiegania lękom i depresji,
- zaangażowania społecznego,
- dobrej komunikacji jelit z mózgiem (80% informacji do mózgu).
Objawy i zaburzenia wynikające z nieprawidłowej pracy nerwu błędnego to m.in.:
- zaburzenia trawienia,
- utrata apetytu,
- trudności w połykaniu,
- skłonności do dławienia,
- ściskanie w gardle,
- zgrzytanie zębami,
- zimne dłonie i stopy,
- nieuzasadniona potliwość,
- zaparcia,
- zaburzenia lękowe,
- nerwowość,
- skłonność do płaczu,
- strach,
- koszmary nocne,
- nadmierne fantazjowanie,
- brak zaufania,
- trudności z podejmowaniem decyzji,
- kłopoty z pamięcią,
- ADHD, autyzm.
| Autonomiczny układ nerwowy składa się z dwóch gałęzi nerwu błędnego: brzusznej (zasilającej narządy powyżej przepony) i grzbietowej (zasilającej narządy poniżej przepony oraz układ współczulny).
Część brzuszna nerwu błędnego:
Część grzbietowa nerwu błędnego odpowiedzialna jest za:
Układ współczulny odpowiedzialny jest za:
|
Celem terapii jest wyjście ze stanu stresu i doprowadzenie do stanu zaangażowania społecznego. Opisał to m.in. Stanley Rosenberg w swojej książce Terapeutyczna moc nerwu błędnego.
Okazuje się, że ćwiczenia angażujące obręcz barkową (np. skręty), kiedy pracują m.in. mięśnie mostkowo-obojczykowo-sutkowe (MOS) i najszerszy grzbietu, przywracają zaangażowanie społeczne. Umożliwiają i ułatwiają patrzenie w oczy, słuchanie zakresu głosu ludzkiego (a nie skupianie się na hałasach wokół), mówienie i jedzenie.
Z praktyki terapeutycznej
Ćwiczeniem, którym ja często zaczynam terapię, taką „rozgrzewką ruchową”, jest odbijanie przez dziecko zawieszonej na sznurku piłki, najpierw w dowolny sposób, także w parze ze mną lub rodzicem, a potem odbijanie piłki otwartą dłonią na boki (skręty obręczy barkowej). Następnie pytam dziecko, w jaki jeszcze sposób można odbijać piłkę, a jeśli trzeba, podpowiadam, by użyło innych części ciała.
Potem w trakcie zajęć, w zależności od możliwości i potrzeb dziecka, wykorzystuję aktywności określane wspólnym mianem: gimnastyka neuronalna. Jest to zestaw ćwiczeń opartych na Teorii poliwagalnej Porgesa.
Ćwiczenia te pomagają stymulować nerw błędny brzuszny, wpływać na nasz układ nerwowy i angażować go do działania. Nerw błędny brzuszny reaguje na wskaźniki bezpieczeństwa i wspiera poczucie bezpiecznego zaangażowania się w relacje z innymi ludźmi i kontakty społeczne. Dzięki tym ćwiczeniom możemy odzyskać równowagę w obszarze psychicznym i fizjologicznym, stworzyć organizmowi warunki do poprawy zdrowia, uczenia się i jedzenia, poczuć się dobrze, uwolnić stres i napięcie z ciała, poprawić koncentrację.
Gimnastyka neuronalna to aktywacja nerwu błędnego, system działań, które sprzyjają poczuciu bezpieczeństwa i pozwalają ciału ponownie dostroić układ nerwowy, a co za tym idzie – zoptymalizować zachowanie, zdrowie psychiczne i homeostazę fizjologiczną.
Nasze zachowanie zależy od właściwego funkcjonowania i możliwości adaptacyjnych układu nerwowego. Istotny dla adaptacji, zwłaszcza wobec stresu, jest nerw błędny. Pozwala m.in. tworzyć głębokie więzi z innymi.
Na
...Dalsza część jest dostępna dla użytkowników z wykupionym planem
