Masaż stymulujący linię środka

Do czego jest nam potrzebne przekraczanie linii środkowej ciała podczas codziennego funkcjonowania?

Podczas wykonywania codziennych czynności nie zastanawiamy się nad tym, ile razy w ciągu dnia przekraczamy linię środkową ciała:

• Gdy myjemy zęby, czy zmieniamy rękę w zależności od umiejscowienia szczoteczki, czy zawsze używamy tej sa­­mej dłoni? Jedną ręką często musimy przekroczyć linię środ­kową ciała, by użyć ręki dominującej.
• Gdy czeszemy włosy, czy zmieniamy rękę w zależności od połowy głowy, czy jedną ręką czeszemy całą głowę?
• Czy zakładając kolczyki, zmieniamy ręce w zależności od ucha, do którego wkładamy kolczyk, czy wykonujemy to ręką dominującą?
• Czy jedząc kotleta, kroimy go tą ręką, po której stronie talerza on jest, czy wykonujemy to ręką dominującą?
• Czy pisząc w zeszycie, do po­­łowy kartki piszemy jedną ręką, a od połowy kartki drugą, czy piszemy całość ręką dominującą?

By wszystkie te czynności wykonać prawidłowo, musimy przekroczyć linię środkową ciała. Czy wykonując te czynności, myślimy o tym, jak to zrobić? Nie, potrafimy już zgeneralizować tę umiejętność na wszystkie funkcje życiowe. 

Symetria ciała jest wzorcem ko­niecznym po prawidłowego funkcjonowania organizmu każdego człowieka. Wzorzec ten jest stymulowany i koordynowany poprzez prawidłowe działanie układu nerwowego. Na prawidłową postawę ciała wpływ mają optymalna liczba i jakość pobudzeń generowanych i wysyłanych do aparatu ruchu. Do uzyskania przez dziecko postawy pionowej konieczne jest pionowe ustawienie ciała. Kształtowanie postawy pionowej przypada na wiek od urodzenia do 1,5 roku życia dziecka. Układ nerwowy w procesie dojrzewania podlega dwóm procesom: wzrostu oraz różnicowania. Prawo cefalokaudalne decyduje o procesie rozwoju. Prawo to mówi nam o tym, iż dziecko uzyskuje pełną kontrolę ciała od głowy do części dystalnych ciała oraz od linii środka ciała na zewnątrz. O progresie dojrzewania układu nerwowego mówimy, gdy osiągamy doskonalenie czynności psychoruchowych. Na podstawie rozwoju ruchowego niemowlęcia możemy wnioskować o zachowaniu bądź odchyleniu od norm rozwojowych danego dziecka. Noworodek/niemowlę ma znacznie ograniczone zdolności poruszania częściami ciała przeciwko sile grawitacji, jednak dysponuje mechanizmami zapewniającymi mu prawidłową pozycję ciała. U dziecka zauważalne są odruchy toniczne. Mają one na celu zawiadamianie o postawie ciała. Ich receptory znajdują się w obrębie stawów kręgosłupa szyjnego, w receptorach czucia w skórze oraz w receptorach znajdujących się w błędniku w uchu środkowym. 

W pierwszym kwartale życia dziecka na poziomie rdzenia kręgowego oraz rdzenia przedłużonego generowane są następujące odruchy: odruch podparcia (trzymając dziecko pod pachy w pozycji pionowej obserwujemy odruch podparcia – noworodek na chwilę przyjmuje ciężar ciała i pozycję automatycznego chodu, dotknięcie stopą o podłoże wywołuje wyprostowanie kończyny i równoczesne zgięcie drugiej, co wygląda jak chodzenie; odruch ten utrzymuje się do 4. miesiąca życia); odruch toniczny szyjny asymetryczny (odruch ATOS wywołuje się poprzez delikatne skręcenie głowy dziecka w jedną stronę, skutkuje to wyprostem w kończynach dolnych i górnych poprzez wzrost napięcia mięśni prostowników po stronie, w którą skręcono główkę, i przygięcie po stronie przeciwnej w wyniku spadku napięcia w równoległych mięśniach; odruch powinien zostać zintegrowany do 6. miesiąca życia); odruch toniczny szyjny symetryczny (STOS – odruch, który rozwija się u dziecka dopiero w okolicach 6.–8. miesiąca i może przetrwać bardzo długo, nawet do 2.–3. roku życia; wywołuje się go poprzez położenie dziecka na brzuchu i odgięcie jego głowy do tyłu); odruch skrzyżowanego wyprostu (odruch fizjologiczny polegający na przywiedzeniu i prostowaniu kończyny dolnej w odpowiedzi na podrażnienie podudzia po stronie przyśrodkowej drugiej kończyny, odruch ten jest fizjologiczny tylko w ciągu pierwszych 3 miesięcy życia, potem powinien zostać zintegrowany). 

Odruchy są punktem wyjściowym do osiągnięcia przez dziecko bardziej złożonych umiejętności oraz doznań ruchowych. Jeżeli odruchy pierwotne nie zostaną zintegrowane na czas, zahamowany zostaje proces nauki czynności złożonych. Dotyczy to zarówno dzieci zdrowych, jak i dzieci z trudnościami rozwojowymi. Kluczowe u dziecka jest tworzenie wzorca symetrii ciała – możliwe jest to poprzez odpowiednią stymulację linii środkowej ciała. Prawidłowe ustawienie głowy, kręgosłupa, miednicy w linii pionowej skutkuje wykształceniem się obustronnego wzorca ruchowego. Prawidłowe obciążanie symetrycznie obu stron ciała zmniejsza ryzyko przeciążenia jednej ze stron oraz występowania asymetrii. U dzieci, u których prawidłowo funkcjonuje układ nerwowy, występuje stan no...