Można więc zadać sobie kluczowe w tym wszystkim pytanie, czy wymienione trudności są tylko elementem szkolnej rzeczywistości. Okazuje się bowiem, że dzieci, które je przejawiają, bardzo często otrzymują opinię o występowaniu u nich dysleksji lub innych trudności w uczeniu się. Wpływa to więc niekorzystanie na cały proces edukacyjny i przyczynia się do tego, że dziecko ma utrudnione możliwości odniesienia sukcesu. Warto więc przyjrzeć się temu tematowi i zastanowić się, czy nie byłoby wskazane w takich przypadkach przeprowadzenie dodatkowych testów sprawdzających, czy u ucznia nie mamy do czynienia z zaburzeniami integracji sensorycznej.
POLECAMY
Na samym początku konieczne jednak jest pochylenie się nad kwestiami związanymi z tym, czym jest dysleksja lub inne trudności w nauce, z czego one wynikają i jakie przyczyny determinują ich pojawienie się. Według M. Bogdanowicz dysleksja jest zaburzeniem o charakterze konstytucjonalnym, czyli takim, które zostało uwarunkowane zmianami struktury centralnego układu nerwowego, i przejawia się jako specyficzne trudności w uczeniu się czytania, pisania i techniki pisania, a niekiedy również wiąże się z trudnościami związanymi z operowaniem liczbami (Bogdanowicz 1993). Co bardzo ważne, takie trudności można rozpoznać u dziecka, którego rozwój poznawczy nie jest zaburzony.
Tabela 1. Definicje dysleksji
| AUTOR | DEFINICJA |
| Jagoda Cieszyńska | „Dysleksja to trudności w linearnym opracowaniu informacji językowych, którym towarzyszą problemy w linearnym przetwarzaniu informacji symbolicznych, czasowych i motorycznych” – J. Cieszyńska, Zaburzenia linearności – podstawowy wymiar trudności w czytaniu i pisaniu; centrummetodykrakowskiej.pl |
| Halina Spionek | „Dysleksja [...] to wyłącznie takie trudności w czytaniu [...], które wynikają z deficytów funkcji percepcyjno-motorycznych” – H. Spionek, Zaburzenia psychoruchowego rozwoju dziecka, WSiP, Warszawa 1965, 222 |
| Margaret Snowling | „Dysleksja jest specyficzną formą osłabienia funkcji językowych [...]. Jądro deficytu tkwi w przetwarzaniu fonologicznym i ma swoje źródło w słabo zróżnicowanych reprezentacjach fonologicznych” – M.J. Snowling, Dyslexia, Second Edition, Blackwell Publishers Inc., Oxford 2000, 214 |
| John Stein | „Czytanie istotnie poniżej tego oczekiwanego na bazie IQ przy obecności innych symptomów – braku koordynacji, myleniu lewej i prawej strony, osłabionych sprawności sekwencyjnych, które określają je jako syndrom neurologiczny” – J. Stein, The magnocellular theory of developmental dyslexia, „Dyslexia” 7, 2001, 12–36 |
| Hanna Jaklewicz, Marta Bogdanowicz | „Dysleksja to specyficzne trudności w nabywaniu umiejętności czytania i pisania u dzieci z normalnym rozwojem inteligencji, u których prawidłowo funkcjonują narządy zmysłów wzroku i słuchu. Zaburzenia te związane są z nieprawidłowym bądź opóźnionym kształtowaniem się funkcji rozwojowych stanowiących fizjologiczne podłoże procesu czytania i pisania” – H. Jaklewicz, M. Bogdanowicz, Zaburzenia emocjonalne i ich wpływ na kształtowanie się niektórych cech osobowości, na podstawie badań katamnestycznych dzieci z dysleksją i dysortografią, „Zeszyty Naukowe Wydziału Humanistycznego. Psychologia” 1982, 19–28 |
| Aneta Domagała, Urszula Mirecka | „Dysleksję rozwojową definiujemy jako trudności w opanowaniu czynności czytania i pisania, wynikające z parcjalnych zaburzeń rozwoju psychomotorycznego – funkcji poznawczych i wykonawczych zaangażowanych w proces czytania i pisania, szczególnie funkcji percepcyjnych, motorycznych i ich integracji oraz języka” – A. Domagała, U. Mirecka, Postępowanie logopedyczne w przypadku dysleksji rozwojowej, w: S. Grabias, J. Panasiuk, T. Woźniak (red.), Logopedia. Standardy postępowania logopedycznego, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2015 |
Wyróżnia się trzy typy dysleksji:
- wzrokowa – największą trudnością jest tutaj rozwój percepcji wzrokowej i pamięci wzrokowej u dziecka;
- słuchowa – przeważają w niej trudności w zakresie pamięci i percepcji słuchowej; jest ona często skorelowana z występowaniem u dziecka zaburzeń językowych;
- integracyjna – rozpoznaje się ją w sytuacji, gdy rozwój funkcji percepcyjnych badanych w izolacji nie odbiega od przyjętych norm wiekowych, jednak problemem jest integracja bodźców dochodzących do poszczególnych zmysłów.
Dysleksja jest różnie postrzegana przez różnych autorów. Dlatego też pojawia się wiele kontrowersji i nieporozumień, które są ściśle związane z terminologią wykorzystywaną do badania. Poniżej kilka najważniejszych definicji pokazujących, w jaki sposób należy spojrzeć na zjawisko dysleksji.
Przyczyny dysleksji
Brak spójności widoczny jest również w obszarze poszukiwania przyczyn dysleksji. Warto wspomnieć, że wyróżnia się kilka ważnych obszarów, które mogą mieć wpływ na pojawienie się trudności w uczeniu się:
- Psychodysleksja. Tutaj wskazuje się na czynniki emocjonalne jako główną przyczynę problemów w nauce, a więc wszelkiego rodzaju nerwice czy silny stres spowodowany m.in. trudną sytuacją w rodzinie, ro...
Dalsza część jest dostępna dla użytkowników z wykupionym planem
