Konsekwencją wspomnianych powyżej zmian stają się problemy z emocjami, trudności z wykonywaniem ćwiczeń fizycznych, osłabiona koordynacja ruchowa, koncentracja, pamięć czy uwaga. Dodatkowo pojawiają się trudności z kontrolą własnego ciała czy planowaniem ruchu. W tej sytuacji rodzice zaczynają szukać wsparcia i pomocy. Diagnoza integracji sensorycznej jest jednym z głównych kroków, które podejmują.
Jako terapeuci zdajemy sobie sprawę z tego, że tylko synergia pomiędzy działaniami podejmowanymi w gabinecie i w domu przynosi efekty. Pojawia się jednak pytanie, w jaki sposób można zaangażować rodziców w to, aby wykonywali zaproponowane im aktywności również w domu. Widzimy bowiem bardzo często, że rodzice wychodzą z założenia, że skoro chodzą na dodatkowe, płatne zajęcia, to zwolnieni są z odpowiedzialności i nie muszą już nic robić w domu. Nic bardziej mylnego. Konieczne jest więc zaproponowanie rodzicom takich aktywności, aby nie zniechęcili się już na samym początku i nie bali się tego, że zrobią swojemu dziecku krzywdę.
Dieta sensoryczna
Podstawą do tego typu działań terapeutycznych jest odpowiednio opracowana dieta sensoryczna. Obejmować ona powinna takie ćwiczenia, które rodzice mogą swobodnie wykonywać w domu. W toku ich opracowywania należy uwzględnić sytuację lokalową rodziców, ich możliwości finansowe oraz to, ile czasu mogą poświęcić na to, aby pracować z dzieckiem. Należy też za każdym razem zwrócić rodzicom uwagę na to, że w toku wykonywanych ćwiczeń mogą pojawić się różne niepożądane zachowania. Reakcje te świadczą o tym, że układ nerwowy nie jest jeszcze gotowy na dane ćwiczenie. Należy je więc zmodyfikować lub zakończyć. Trzeba również uświadomić rodzicom, że powinni uczciwie mówić nam o tych sytuacjach, bo wtedy jesteśmy w stanie wprowadzić zmiany i modyfikacje. Jak więc wygląda przykładowa dieta sensoryczna? Zawiera ona szereg ćwiczeń stymulujących najbardziej potrzebujące układy zmysłowe.
Przykładowy zestaw aktywności, które zostały zaproponowane dziecku, u którego zdiagnozowano:
- trudności z przystosowaniem posturalnym do ruchu: dziecko spada w stronę wychylenia, ma trudności z dostosowaniem pozycji ciała do ruchu oraz z utrzymaniem równowagi w różnych przyjmowanych pozycjach;
- poszukiwanie sensoryczne w obrębie układu proprioceptywnego: potrzeba mocnego uderzania o podłogę w trakcie wykonywania poszczególnych ćwiczeń, osłabiona umiejętność kontrolowania swojego ciała i dostosowania siły do zadania;
- poszukiwanie sensoryczne w obrębie układu przedsionkowego: wprowadzanie siebie w ruch, bieganie, wykonywanie podskoków, trudności z panowaniem nad swoim ciałem, problem z usiedzeniem na miejscu, wprowadzanie się w ruch po wykonywaniu ćwiczeń statycznych;
- trudności z koordynacją wzrokowo-ruchową, naprzemiennością, osłabiona mapa ciała oraz koordynacja bilateralna;
- trudności z planowaniem ruchu oraz panowaniem nad swoim ciałem w trakcie wykonywania ćwiczeń;
- objawy nadwrażliwości emocjonalnej.
Stymulacja przedsionkowa: aktywność ruchowa (różny rodzaj ruchu w różnych pozycjach ciała).
- Przykłady działań: kontrolowane obroty na krześle i huśtawkach obrotowych, jazda na rowerze, chodzenie po murkach, krawężnikach, turlanie się, podskoki, skakanie na skakance, przewroty w tył i w przód, dostarczanie wrażeń ruchowych w różnych pozycjach ciała. Nie zaleca się jazdy na hulajnodze.
- Czas: ok. 2–3 minuty.
Stymulacja czuciowa
- Przykłady działań: aktywna propriocepcja (aktywności angażujące pracę mięśni), odpychanie się różnymi częściami ciała, odpychanie piłki, przeciąganie liny, przenoszenie cięższych elementów, turlanie się po przeszkodach i miękkich, dużych zabawkach, poduchach rozłożonych na dywanie, odpychanie się od podłogi w leżeniu na brzuchu na kocyku, przepychanie się przez ciasny tunel z koców, materaców, zabawy z propozycji Weroniki Sherborne, noszenie, przesuwanie i ciągnięcie ciężkich przedmiotów, łamanie patyków, zwisanie z drążka, wskakiwanie na niestabilne podłoże, ściskanie w rękach piłeczek o różnym stopniu twardości, odkręcanie i zakręcanie słoików, robienie konfetti przy pomocy dziurkacza, rysowanie po chodniku, zabawy z obciążnikami w nadgarstkach, stosowanie szczoteczki elektrycznej do mycia zębów, zabawa w naleśnik – zawijanie dziecka w koc, folię bąbelkową (głowa zawsze na wierzchu), masaż butelkami z ciepłą i zimną wodą, mocny masaż z dociskiem: dłoni, stóp, karku, całego ciała oraz sfery oralnej, chodzenie po ścieżce sensoryczno-równoważnej, przeciąganie liny, skakanie na trampolinie (do 5 minut), żucie gumy, suszonych owoców, dmuchanie w gwizdki, zdmuchiwanie piórek z dłoni, ssanie lizaka, kostek lody, musów przez słomkę.
- Czas: ok. 2–3 minuty.
Stymulacja słuchowa
- Przykłady działań: przy zakłóceniach pracy systemu słuchowego: dociskanie głowy rękoma, dociskanie uszu palcami, stukanie w dłoń przyłożoną do uszu dziecka, dociskanie wyrostka ucha i pukanie w palec, który go dociska, pukanie do ucha w plastikowy kubek, przybliżanie i oddalanie źródła dźwięku od ucha, masowanie małżowin usznych.
- Czas: ok. 1 minuta.
Stymulacja buzi
- Przykłady działań: dociski palcami wargi górnej i dolnej, masowanie szczoteczkami z fakturą wewnątrz buzi, staramy się zachęca...
Dalsza część jest dostępna dla użytkowników z wykupionym planem
