Ćwiczenia wspierające integrację sensoryczną z wykorzystaniem sprzętów codziennego użytku

Jak nagradzać dziecko za systematyczne ćwiczenia?

By zmotywować dziecko do danej aktywności, warto wprowadzić na przykład kalendarz aktywności wiszący w miejscu dostępnym dla dziecka. Kalendarz powinien mieć zaznaczone dni tygodnia, a dziecko po wykonaniu danej aktywności zaznacza w kalendarzu wykonanie zadania. Systematyczne ćwiczenia dziecka mogą być gratyfikowane, np. w formie wybranej wspólnej aktywności. Ważne, by stosować nagrody społeczne, a nie materialne. 

Co może okazać się pomocne?

Poniższe aktywności można wykonywać z użyciem pomocy występujących w większości domów, nie wymagają więc dodatkowych nakładów finansowych.

MEMO DOTYKOWE

Przybory:

• balony/woreczki,
• materiały sypkie (kasza, mąka ziemniaczana, olej, groch, fasola),
• lejek
   

Przygotowanie: 

• Przygotowujemy 10 woreczków.
• Do par woreczków wsypujemy odmierzone te same materiały sypkie.
• Zawiązujemy woreczki.

 

Wykonanie:
Kładziemy przed dzieckiem przygotowane woreczki. Dotykając woreczków i ściskając je, dziecko ma za zadanie dopasować pary woreczków o tej samej strukturze

Stymulacja:

• zmysł dotyku,
• motoryka mała
   

„PRZENOSZENIE” WODY

Przybory:

• dwie miski,
• gąbki o różnej strukturze
   

Przygotowanie: 

• Wlewamy letnią wodę do jednej z misek. 
• Kładziemy przed dzieckiem gąbki.

 

Wykonanie:
Dziecko ma za zadanie umieścić gąbkę w misce z wodą. Następnie zmoczoną gąbkę przenosi do drugiej miski i wyciska ją. Dziecko ma za zadanie „przenieść” całą wodę z miski do miski

Stymulacja:

• zmysł dotyku,
• motoryka mała,
• planowanie motoryczne
   

MALOWANIE ŚCIANY

Przybory:

• pędzel malarski
   

Wykonanie:

• Dziecko kładzie się na materacu lub podłodze.
• Masujemy/malujemy pędzlem ciało dziecka (ręce, nogi, brzuch) ze zmiennym naciskiem na ciało.
• Dziecko bez kontroli wzroku, zbierając informacje z ciała, ma wskazać „malowaną kończynę”

 

Stymulacja:

• zmysł dotyku,
• somatognozja
   

PRZEJŚCIE PRZEZ RZEKĘ

Przybory:

• poduszki: 4–5 sztuk
   

Wykonanie:

• Wyznaczmy dziecku drogę do przejścia.
• Dziecko ma za zadanie przejść wyznaczoną trasę, przekładając poduszki.

 

Stymulacja:

• propriocepcja,
• równowaga dynamiczna,
• równowaga statyczna,
• napięcie mięśniowe,
• planowanie motoryczne
   

MEMO WĘCHOWE

Przybory:

• słoiki (wyparzone) lub pojemniki na mocz,
• przyprawy (pieprz czarny, imbir, cynamon, laska wanilii, kawa ziarnista)
   

Przygotowanie: 

• Przygotowujemy 10 pojemników.
• Do par pojemników wsypujemy odmierzone te same przyprawy.
• Dla dzieci mających trudności z wykonaniem zadania bez kontroli wzroku możemy zakleić opakowania.

 

Wykonanie: 
Kładziemy przed dzieckiem przygotowane pudełeczka. Wąchając je, dziecko dopasowuje pary naczyń o tym samym zapachu

Stymulacja:

• zmysł węchu,
• koordynacja oko–ręka
   

NALEŚNIK

Przybory:

• koc

Wykonanie: 

• Kładziemy koc na podłodze.
• Dziecko kładzie się na kocu tak, by jego głowa wystawała ponad koc.
• Dziecko trzyma ręce wzdłuż tułowia. Dzieciom, które nie tolerują ograniczenia rąk, umożliwiamy wyciągnięcie rąk ponad głowę.
• Zawijamy dziecko ciasno w koc. Ma ono za zadanie rozwinąć się z koca.

 

Stymulacja:

• zmysł dotyku,
• przedsionek,
• napięcie mięśniowe,
• propriocepcja
   

RAKI

Przybory:

• spinacze do prania
   

Wykonanie:

• Kładziemy przed dzieckiem spinacze do prania.
• Dziecko siada w siadzie skrzyżnym.
• Za zadanie ma wziąć spinacz w pudełeczka stojącego przy nim i ręką dominującą przyczepić go na rękawie drugiej ręki, przekraczając linię środkową ciała.
• Ważne, by spinacze dobrać do możliwości motorycznych dziecka.

 

Stymulacja:

• zmysł dotyku,
• motoryka mała,
• przekraczanie linii środkowej ciała,
• wodzenie wzrokiem
   

STOPY DETEKTYWKI

Przybory:

• worki strunowe,
• materiał sypki itd. (kasza, groch, fasola, wata, ryż)
   

Przygotowanie: 
Woreczki strunowe napełniamy materiałem sypkim (po dwa woreczki jednakowej struktury)

Wykonanie: 

• Układamy woreczki na ziemi – po jednej sztuce z danego kompletu.
• Dziecko stoi z zamkniętymi oczami, dajemy mu do rąk jeden z pary woreczków.
• Dziecko dotykowo rozpoznaje wypełnienie, następnie przechodząc po woreczkach leżących na ziemi, wskazuje parę do dotykanego przed chwilą materiału.

 

Stymulacja:

• zmysł dotyku,
• napięcie mięśniowe,
• planowanie motoryczne,
• propriocepcja,
• równowaga dynamiczna i statyczna 
   

NIESPODZIANKI

Przybory:

• małe zabawki,
• folia aluminiowa
   

Wykonanie: 

• Układamy przed dzieckiem kilka małych zabawek i folię aluminiową.
• Dziecko ma za zadanie jak najdokładniej zawinąć zabawki w folię.
• Następnie dziecko palpacyjnie rozpoznaje, jaka zabawka jest zawinięta w folię.

 

Stymulacja:

• pamięć wzrokowa,
• napięcie mięśniowe,
• planowanie motoryczne,
• czucie powierzchowne,
• motoryka mała
   

WĘZEŁ

Przybory:

• sznurek, najlepiej woskowany
   

Przygotowanie: 
Zawiązujemy na sznurku kilka węzłów.

Wykonanie: 

• Dziecko ma za zadanie rozplątać węzły.

 

Stymulacja:

• zmysł dotyku,
• napięcie mięśniowe,
• planowanie motoryczne,
• percepcja wzrokowa
   

HUŚTAWKA

Przybory:

• koc
   

Wykonanie: 

• Dziecko kładzie się na plecach na kocu.
• Dwie osoby trzymają za końce koca i huśtają dziecko, zmieniając tempo ruchu i wysokość koca

 

Stymulacja:

• stymulacja przedsionkowa,
• czucie powierzchowne,
• propriocepcja
   

MOSTY

Przybory:

• rolka papieru toaletowego
   

Wykonanie:

• Dziecko staje na początku rolki papieru toaletowego i idąc stopa za stopą, rozwija papier.

 

Stymulacja:

• napięcie mięśniowe,
• planowanie motoryczne,
• równowaga statyczna i dynamiczna
   

CYTRYNA

Przybory:

• średnio napompowany balon lub rozpompowana piłka gumowa,
• materiał sypki (kasza, groch, makaron, wata, ryż), którym wypełniamy balon
   

Wykonanie:

• Dziecko kładzie się na plecach, nogi ugięte w kolanie, stopy oparte o podłoże na szerokości bioder.
• Wkładamy balon (piłkę) między kolana dziecka.
• Dziecko ma za zadanie ściskać balon kolanami, jakby wyciskało sok z cytryny.

 

Stymulacja:

• napięcie mięśniowe,
• planowanie motoryczne,
• propriocepcja
   

SAMOLOT

Przybory:

• dwie butelki z wodą 

Wykonanie:

• Dziecko kładzie się na brzuchu, a klatka piersiowa, miednica i nogi oparte o podłoże.
• Dajemy dziecku dwie butelki do rąk.
• Dziecko na za zadanie unieść wyprostowane ręce przed siebie i unosząc górną część klatki piersiowej, utrzymać pozycję.

 

Stymulacja:

• napięcie mięśniowe,
• planowanie motoryczne
   

OBRYSY

Przybory:

• karta papieru,
• łyżki i widelce,
• mazak
   

Wykonanie:

• Na kartce odrysowujemy łyżki i widelce w różnym układzie przestrzennym.
• Dziecko ma za zadanie ułożyć na kartce widelce i łyżki w odpowiednim położeniu.

 

Stymulacja:

• motoryka mała,
• czucie powierzchowne,
• propriocepcja wzrokowa
   

TAJNE WZORY

Przybory:

• sznur (np. od szlafroka) lub wstążka,
• kartka papieru,
• mazak/kredka
   

Wykonanie:

• Rysujemy na kartce wzór, kładziemy go na podłodze przed dzieckiem.
• Dziecko ma za zadanie ze sznura ułożyć na podłodze wzór z kartki.

 

Stymulacja:

• napięcie mięśniowe,
• planowanie motoryczne,
• percepcja wzrokowa
   

KOŁEK

Przybory:

• butelka wypełniona wodą,
• piłeczki lub woreczki z wypełnieniem
   

Wykonanie:

• Stawiamy na podłodze butelkę z wodą.
• Dziecku wyznaczamy miejsce rzutu.
• Dziecko ma za zadanie przewrócić butelkę, rzucając piłeczkami.

 

Stymulacja:

• napięcie mięśniowe,
• planowanie motoryczne,
• percepcja wzrokowa
   

LUSTRO

Przybory

• brak

 

Wykonanie:

• Stajemy naprzeciwko dziecka i pokazujemy ruch.
• Dziecko ma za zadanie „ułożyć” swoje ciało w takiej samej pozycji jak nasza.

 

Stymulacja:

• napięcie mięśniowe,
• planowanie motoryczne,
• percepcja wzrokowa
   

ŚWIETLIKI

Przybory:

• dwie latarki
   

Wykonanie:

• Kładziemy się z dzieckiem wieczorem na podłodze (ważne, by pomieszczanie było wyciemnione).
• Włączamy latarkę i nakierowujemy jej światło na jakiś punkt w pokoju.
• Dziecko ma za zadanie naprowadzić swoją latarkę na nasz punkt.

 

Stymulacja:

• percepcja wzrokowa
   

KŁÓDKI

Przybory:

• kłódki i kluczyki

Wykonanie:

• Kładziemy przed dzieckiem zamknięte kłódki z wyjętymi z nich kluczykami.
• Dziecko ma za zadanie dopasować klucz do kłódki i ją otworzyć.

 

Stymulacja:

• napięcie mięśniowe,
• planowanie motoryczne,
• motoryka mała,
• percepcja wzrokowa
   

DETEKTYW SŁUCHOWY

Przybory:

• pojemnik z materiałem sypkim
   

Wykonanie:

• Dziecko siedzi naprzeciwko nas.
• Grzechocząc pojemnikiem, mówimy dziecku trzy słowa.
• Dziecko ma powtórzyć usłyszane słowa, mimo szumu.

 

Stymulacja:

• percepcja słuchowa 
   

SZCZYPCE

Przybory:

• szczypce kuchenne,
• kulki z folii aluminiowej
   

Wykonanie:

• Dziecko robi z folii aluminiowej 10 kulek o różnej wielkości, mocno zgniatając folię.
• Zadanie polega na przeniesieniu kulek szczypcami z jednego pojemnika do drugiego, przekraczając linię środkową ciała.

 

Stymulacja:

• napięcie mięśniowe,
• planowanie motoryczne,
• propriocepcja,
• czucie powierzchowne,
• przekraczanie linii środkowej ciała
   

SZCZUR

Przybory:

• kij od szczotki
   

Wykonanie:

• Dziecko stoi, my szuramy przed nim kijem po podłodze.
• Dziecko ma za zadanie przeskoczyć nad zbliżającym się kijem.
• Kij możemy przesuwać na różnych wysokościach, w zależności od możliwości dziecka.

 

Stymulacja:

• napięcie mięśniowe,
• planowanie motoryczne,
• propriocepcja,
• percepcja wzrokowa
   

MEMO SŁUCHOWE

Przybory:

• pojemniki na mocz,
• miarka,
• lejek,
• materiał sypki (kasza, groch, fasola, wata, ryż)
   

Wykonanie:

• Przygotowujemy pary pojemników z takimi samymi materiałami (ważne, by w każdym pojemniku była ta sama ilość materiału sypkiego).
• Dziecko ma zamknięte oczy.
• Poruszamy pojemnikiem i potem prezentujemy inne pojemniki, a dziecko ma wskazać taki sam dźwięk, gdy go usłyszy.

 

Stymulacja:

• percepcja słuchowa